Bước vào thật sâu trong cõi lòng mình, ngồi thật lâu trong thinh lặng, nghe thật kỹ những tiếng thì thầm, có lẽ ai cũng biết rằng mình sẽ chẳng bao giờ biết hết được chính mình, hoặc biết hết về những con người đi ngang qua đời mình. Có đúng không khi nói rằng: mọi người đều có một kinh nghiệm giống nhau nơi thẳm sâu đó. Một kinh nghiệm về một ao ước thẳm sâu được biết rõ mình là ai và ai ai cũng nhận ra có Ai Đó lớn hơn chính bản thân mình và cũng lớn hơn cả những gì mình có thể nghĩ ra.
Nơi thẳm sâu đó, con người có thể bước ra khỏi thời gian một cách dễ dàng để sống (lại) một câu chuyện cuộc đời thật riêng và đủ sắc mầu. Trong câu chuyện rất riêng ấy, mọi khía cạnh về thể xác, về tâm hồn, về trí thức, và về tình cảm lần lượt hiện ra thật rõ như bóng nắng được mặt trời chiếu trên đất trong một ngày nắng đẹp. Khi câu chuyện rất riêng ấy được sống cho thật đầy, cho thật tới, cho thật sâu, mọi sự dù rõ rằng đến mấy cũng không thể diễn tả được. Mọi ý tưởng và ngôn ngữ trở nên thật giới hạn vì dù có diễn tả kiểu nào cũng thấy nó thiếu thiếu làm sao ấy. Nhưng chính trong sự giới hạn đó, Ai Đó lại rất thật và rất gần.
Nơi thẳm sâu đó, con người có thể nhắm mắt mà vẫn nhìn rõ từng con người, từng sự vật, từng mối liên hệ, và từng ngóc ngách của tâm hồn nó. Mọi sự trở nên đẹp đến lạ lùng và có sức hút mãnh liệt không ai có thể cưỡng lại được như chú ong sẵn sàng bay đến cả ngàn dặm để được chạm đến cái nhụy hoa đầy phấn và mật. Khi đôi mắt nhắm ấy dám vươn tới những đối tượng thật xa, thật lạ, thật bất lực, mọi sự dù có là gì đi nữa cũng trở nên đẹp đến ngất ngây. Trong cái ngất ngây nơi cõi thẳm sâu ấy, đôi mắt trở nên bàng bạc mênh mông đến lạ. Đôi mắt nhắm bỗng được biến đổi thành sự cởi mở linh thiêng. Dù bay thật nhanh và thật xa, đôi mắt nhắm được Ai Đó đồng hành trong lung linh và làm cho thoả mãn trong những tiếp xúc cụ thể với từng tạo vật nhỏ bé li ti như cái ôm thật chặt và thật lâu của hai người tình.
Nơi thẳm sâu đó, con người có thể đụng chạm đến những hiện hữu dù tay vẫn cuộn tròn trước lồng ngực. Mọi hiện hữu khác trở nên như con dấu khắc ghi lại những niềm hạnh phúc tròn đầy của sự tự do trọn vẹn, nhưng cũng không quên ghi lại những trầy xước của tâm hồn mà tê tái tạo nên. Khi để cho buồn vui sướng khổ đan xen với lòng trắc ẩn theo năm tháng, con người sẽ vững vàng hơn với độ dầy của can đảm. Khi con người không để cho sự dửng dưng cột chặt vào những ích kỷ vụ lợi, nó bỗng đối diện nhiều hơn trong trách nhiệm để những hiện hữu khác, dù khác biệt tột cùng, vẫn sống vui sống khoẻ. Trong những đụng chạm đó, sẽ không có sự tồn tại của những chủ mưu hất hủi hay những bách hại cố tình; bởi vì trong mọi quan hệ liên vị, Ai Đó không hề hao mòn, nhưng vẫn lớn dần lên như một lớp keo níu chân con người trước những chạy trốn đôi khi cả chính bản ngã mình để tìm sự dễ dãi.
Nơi thẳm sâu đó, con người hít vào thở ra dòng khí của vũ trụ trời đất rất trong lành và dịu êm nhưng cũng ngột ngạt và nặng nề của muôn vàn lo lắng. Bước ra bước vào nơi lồng ngực mình, ai ai cũng ngại ngùng giữ lại những thổn thức dồn nén như tiếng kẽo kẹt của sàn gỗ lỏng đinh khi đôi chân nặng nề rón rén từng bước giữa đêm khuya vắng. Khi hơi thở ấy quyết định nuốt xuống những cô đơn tột cùng của chính mình để tiếp tục những bổn phận nhàm chán hàng ngày, con người bỗng thở ra những hương thơm của kiên nhẫn và lòng sẻ chia. Lúc ấy, cái hít thở nhẹ nhàng bỗng nâng con người lên cao hơn những giằng xé nội tâm giữa muôn con người, dẫn con người vào đúng vị trí của mình trong thứ trật tự lộn xộn giữa muôn muôn vật đang tìm một chỗ đứng đúng, và giúp con người buông bỏ những áp lực giả tạo của cái hào nhoáng bên ngoài giữa những tiêu chuẩn rẻ tiền. Trong hơi thở chầm chậm đó, Ai Đó bước vào bước ra trong lồng ngực như nhịp gõ nhẹ để bước chân của hơi thở không trật nhịp theo điệu nhảy.
Nơi thẳm sâu đó, con người lắng nghe được tiếng thì thầm vang vọng lại từ tận cùng của không gian. Vũ trụ vạn vật trở nên nhỏ bé đến không ngờ khi ai ai cũng đặt tai mình bên tiếng khóc của những thân phận bất công đang quằn quại để sống còn trong tiếng búa rìu chát chúa của những dối lừa và quyền lực. Khi nghe được tiếng âm ỉ nơi cõi lòng của muôn người muôn vật như thế, con người trở nên bất tử khi dừng lại cuộc sống mình để sống cùng-sống với những hiện hữu khác. Khi tiếng thì thầm vang vọng lại như những nhịp cầu nối những nỗi đau, con người cảm nhận sức mạnh của hiệp nhất mà chúng có thể bẻ gãy được những kìm kẹp của tiếng đời. Trong khoảng khắc ấy, con người vẫn nghe được những trầm bổng của bản tình ca hiệp thông mà Ai Đó đang hát nhẹ nhàng say đắm giữa những náo động ồn ào chói tai của dòng đời nổi trôi.
Cái cõi lòng thật lạ làm sao. Nó xoá đi không gian thời gian của thân phận con người. Nơi con người được khao khát thông hiểu mọi sự về chính mình. Nơi cõi lòng này, có một sự đối diện bắt buộc để nhận ra chính mình là ai. Nơi cõi lòng này, con người được nếm thử thiên đàng và hỏa ngục như thế nào. Có lẽ lắm người thích và cũng không ít người muốn quên cõi lòng này vì nó làm cho cuộc sống họ đảo lộn nhiều quá và thằng tôi mang cả trong hiện hữu nó hai khuynh hướng ngược nhau này.
Thằng tôi gọi Ai Đó là Thiên Chúa của nó. Nó bước vào cõi lòng nó và luôn khao khát được hiện diện, đối diện với Chúa của nó ở đó. Thằng tôi bước vào sự hiện diện đó và ao ước lớn nhất của nó là được bước theo thật gần Thiên Chúa của nó. Nhưng cũng chính nơi đây, nó nhận ra cả tháng vừa qua, con người nó mệt mỏi với những công việc và bệnh tật, cô đơn nhiều với những hiểu lầm và thị phi, chán nản nhiều với những khó khăn dồn dập. Thằng tôi biết là trong sự đối diện này, nó được lớn lên và can đảm hơn để sống chậm lại trước những mệt mỏi, nhẹ nhàng buông bỏ hơn trước những cô đơn của đời tu, phó thác hơn với những dự định cho công việc và khiêm nhường hơn nữa trong từng ngày sống.
Thằng tôi bước ra khỏi thời gian thật nhiều để sống câu chuyện cuộc đời nó; thế nhưng Thiên Chúa trả nó về lại trong thời gian để nó gần hơn với những giới hạn của con người nó trong tâm tư tình cảm, và gần hơn cả những bài học mà nó cần phải học. Bước ra thời gian để gặp Thiên Chúa và phải bước lại trong thời gian để thật gần Ngài. Và khi gặp Ngài và gần Ngài, thằng tôi chỉ biết lặng im để sự đối diện rõ dần hơn trong từng phút sống.
Thằng tôi muốn nhắm mắt lại thật nhiều để nhìn rõ mọi sự trong cái lung linh và thoả mãn; thế nhưng Thiên Chúa mời nó mở mắt ra để mà ngắm nhìn thật xa, thật lạ dù có nhạt nhòa bởi những dòng nước mắt thế trần. Nhắm mắt lại để bước đi trong vẻ đẹp ngất ngây của vạn vật luôn là kinh nghiệm đáng giữ và phải mở mắt ra để nhận ra Chúa của nó cũng tiều tụy, hôi hám, nghèo khổ và xa lạ nơi những người thật nghèo mà ngài chọn để gửi trao hình ảnh Ngài. Mở mắt ra để mà ôm lấy Chúa của nó vào lòng nơi những người bị cuốn trôi sau cơn lũ thật xa xăm nơi đất Lào, đất Bắc, nơi những nạn nhân của bà hoả thật xa tận trời Âu. Mở mắt ra để mà khóc với những người thân yêu của những nạn nhân trong tích tắc của tai nạn giao thông và nạn nhận khóc dở chết dở của chủ mưu hàng giả vacxin, hay trong tiếng nghẹn ngào của nhưng người ngó nhà trôi xa và chìm dần theo con nước. Thằng tôi nhắm mắt để nhìn vạn vật và phải học mở mắt ra mà nhìn Chúa của nó ngay bên cạnh mình,
Trong cõi lòng sâu thẳm, thằng tôi đụng chạm nhiều đến các mối liên hệ từ gia đình đến bạn bè, từ anh em bạn tu đến những người nó phục vụ, từ nhân viên làm việc đến những người thong thả rong chơi. Thằng tôi ở giữa muôn người, đụng chạm vào muôn người nhưng cái cô đơn lại cứ lớn dần lên vì vẫn còn mỏi mong một cuộc gọi, vẫn nhớ chờ một lá thư, vẫn ước mong một lần gặp mặt… Bước vào cõi lòng để gặp mọi người và đụng chạm đến tất cả; thế nhưng Thiên Chúa đặt nó vào lại dòng đời với những giới hạn của đời tu và của phận người để nó đụng gặp gỡ và đụng chạm vào nỗi cô đơn cần phải có để học bài học tự do. Sao dễ thế khi nói trong cõi lòng là buông bỏ để mọi sự tự do dù có yêu đến mấy; nhưng sao khó quá khi đối diện với nỗi cô đơn của ngày sống để rồi muốn nắm giữ cái tình , muốn vơ vào cho mình cái tiền, và muốn nâng cao lên cái danh vọng bên ngoài. Thằng tôi đụng chạm vào cái sâu thẳm bên trong nhẹ nhàng lắm. Tốt thật đấy, nhưng phải học sống cùng nỗi cô đơn và khô khan của cuộc đời để dẹp cuộc đời dễ dãi sang một bên, để tu cho kỹ mà buông bỏ hết những gì làm nó không thể đụng chạm được Thiên Chúa.
Thằng tôi muốn hít thở và bay bổng trong hoà bình và công lý. Nó muốn nghe được bước nhảy của bước chân làm người gần người hơn; thế nhưng Thiên Chúa mời nó bước vào trong ngột ngạt của bất công và bước đi cùng với những con người có xương có thịt. Sao dễ quá khi ngồi trong phòng, đọc những hàng chữ cỏn con rồi lên giọng với bức tường trước mặt; nhưng sao khó quá khi gõ cánh cửa công để tìm công lý cho người khác bằng tay của mình và hít thở với họ cái không khí của dùi cùi bạo lực. Sao dễ quá khi từ chối một cuộc gọi đến vì điện thoại thông minh cho biết người gọi là ai; nhưng sao khó quá để gặp và để nghe đích thực tiếng ha ha, hu hu ở khu ổ chuột. Sao dễ quá khi xuống nhà bếp lấy thức ăn và thưởng thức lon bia có sẵn trong tủ lạnh; nhưng sao khó quá để đút miếng cơm cho người thân nơi giường bệnh và lắng nghe tiếng khò khè qua đôi môi mấp máy của người anh em bán thân bất toại đang ngồi xe lăn. Cái bài học sống cùng-sống với mà Thiên Chúa dạy nó qua từng hơi thở trong cõi lòng có bài tập ở ngay cuộc đời này. Để khỏi phải rớt kỳ thi, thằng tôi biết mình phải học nhiều lắm để mà sống cái tình liên đới và hiệp thông cho đúng nghĩa.
Thằng tôi ngồi thẫn thờ không biết ở trong cõi lòng bao lâu và không nhớ đã nói gì với lần đối diện này. Nó gục đầu vào bàn tay và nghe Thiên Chúa ngỏ lời với nó trước về những sự thật cuộc đời nó, về công việc nó làm, về các mối quan hệ của nó, về gia đình nó, về nỗi sợ của nó, về mọi sự của nó… là Ngài biết những lần nó vấp ngã, Ngài biết những cố gắng của nó. Ngài biết những lúc nó biết là nó đang làm sai điều gì đó. Ngài biết những xấu hổ ngại ngùng khi nó gắng bước đến trước sự hiện diện của Ngài để thú xưng lỗi tội. Trong bóng tối, chỉ có nó ngồi đối diện với thánh giá và nhận ra câu trả lời trong thinh lặng. Câu trả lời về cuộc đời nó được Giêsu-Người đối diện trả lời trong thinh lặng vô cùng của thập giá. Thằng tôi nhận ra và tập bước ra khỏi dòng người đi tìm cái đẹp ở đâu đó. Nó nhận ra rằng cái đẹp không là một sự vật sở hữu được; nhưng cái đẹp là một cách nhìn muôn người muôn vật, và cũng là lối sống. Khi nó sống cho tới, sống cho đầy, nó biến tan dần và trở nên vô hình. Khi nó sống cho hết, sống cho trọn, nó biến thành một phần của cái Đẹp tuyệt đối bởi vì cái Đẹp tuyệt đối ấy lớn hơn nó nhiều, lớn hơn cả những gì nó có thể nghĩ ra; và cũng chính cái Đẹp tuyệt đối ấy cho nó cái kinh nghiệm vượt lên những giới hạn để sống một chút ngoài không gian và thời gian.
